Grootste literatuurprijs

Grootste literatuurprijs ter wereld voor naar ‘Oogst’ van Jim Crace

Schermafbeelding 2015-06-17 om 15.21.59

De Britse schrijver en literatuurcriticus Jim Crace (1946) heeft met zijn roman Harvest de IMPAC Dublin Literary Award gewonnen, met een prijzengeld van 100.000 euro de grootste literatuurprijs ter wereld voor één boek.

Oogst, zoals de titel van de Nederlandse vertaling luidt, leest volgens de jury van de IMPAC-prijs soms ‘als een lang proza gedicht’:

“het speelt met je zintuigen als een rivier van woorden. Maar goed: Jim Crace is een zeer complete woordsmid. Zijn begrip van de menselijke natuur is ongelofelijk en hij laat van begin tot eind geen steek vallen. Het hele leven zit hierin: de mooie en minder mooie kanten en er zit leven in iedere kiezelsteen, bloem of grasspriet.”

Het woord in Oogst is aan Walter Thirsk, inwoner van een afgelegen, naamloos dorpje op het Britse platteland in de tijd van de postkoets. Hij beschrijft hoe het fictieve dorpje in enkele dagen desintegreert als de schuur van de landeigenaar in rook opgaat en een nieuwe landeigenaar de dorpelingen hun gemeenschapsgrond wil afnemen. Dan breekt geweld los.

In NRC Handelsblad noemde criticus Rob van Essen Oogst, dat ook de shortlist haalde van de Man Booker Prize, ‘een wonder van vakmanschap’:

‘Crace laat Thirsk deze geschiedenis vertellen in een poëtische stijl; gedragen, ritmisch, en licht archaïserend, zonder dat het storend wordt. Het trage, krachtige ritme is het ritme van het platteland zelf, en er ontstaat een mooie spanning tussen die traagheid en de verwikkelingen die elkaar razendsnel opvolgen. Dat Crace die stijl consequent weet vol te houden zonder dat de lezer zich gaat vervelen, is een klein wonder van vakmanschap. Jammer is wel dat verteller Thirsk in de laatste hoofdstukken alleen achterblijft, net wanneer je hoopt dat er een beslissende confrontatie volgt met een aantal interessante bijfiguren. Maar misschien is dat eenzame einde symbolisch: Crace heeft aangekondigd dat dit zijn laatste boek zal zijn.’

ADRIAAN VAN DIS

Naast Jim Crace waren ook Richard Flanagan, Hannah Kent, Bernardo Kucinski, Andreï Makine, Colum McCann, Mahi Binebine, Chimamanda Ngozi Adichie, Alice McDermott en Roxana Robinson voor de IMPAC Dublin Literary Prize genomineerd.

In totaal haalden 142 romans de longlist van de IMPAC. Met daarbij één Nederlandse auteur: Adriaan van Dis, die de longlist haalde met Betrayal de Engelse vertaling van Tikkop van (2010).

Gerbrand Bakker blijft tot op heden de enige Nederlandse winnaar van de ‘Ierse superprijs’. Bakker won de prijs in 2010 voor de Engelsen vertaling van zijn roman Boven is het stil (2006).

De prijs ging vorig jaar naar The Sound of Falling Things van de Colombiaanse schrijver Juan Gabriel Vásquez (1973).

Bron: NRC Boeken